Στο πλαίσιο αυτού του διεθνούς συνεδρίου έγινε η δημόσια ανακοίνωση της πρώτης εναρμονισμένης μελέτη Βιοπαρακολούθησης του Ανθρώπου (ΒΠΑ) στην Ευρώπη και των επιπέδων έκθεσης του Ευρωπαϊκού πληθυσμού σε συγκεκριμένους χημικούς ρύπους που προέκυψαν από αυτή. Στο συνέδριο συμμετείχαν 145 σύνεδροι από 27 Ευρωπαϊκές χώρες, τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και το Ισραήλ. Εκπροσωπήθηκαν φορείς εμπλεκόμενοι στην πολιτική περιβαλλοντικής υγείας, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και εθνικά Υπουργεία Υγείας και Περιβάλλοντος των Κρατών-Μελών, η Ευρωπαϊκή Αρχή Περιβάλλοντος, η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων, η χημική βιομηχανία, η κοινωνία των πολιτών, ακαδημαϊκά ιδρύματα και ερευνητικά ινστιτούτα. Τις εργασίες του συνεδρίου άνοιξε η Υπουργός Υγείας με εισήγησή της και επακόλουθη δήλωση προς τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, πολλές ασθένειες έχουν περιβαλλοντική αιτιολογία και παράγοντες όπως χημικοί ρύποι επηρεάζουν την υγιή γήρανση του πληθυσμού, η οποία αποτέλεσε ένα από τους άξονες προτεραιότητας της Κυπριακής Προεδρίας για την Υγεία. Αναγνωρίζοντας τη ΒΠΑ ως ισχυρό εργαλείο για την εκτίμηση της έκθεσης του πληθυσμού σε χημικές ουσίες και την στήριξη πολιτικών αποφάσεων βασισμένων σε επιστημονικά στοιχεία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογράμμισε στο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για το Περιβάλλον και την Υγεία, την επείγουσα ανάγκη ανάπτυξης εναρμονισμένου προγράμματος ΒΠΑ στην Ευρώπη.
Τα μέσα για την επίτευξη αυτού του στόχου αναπτύχθηκαν και δοκιμάστηκαν επιτυχώς από δύο μεγάλα Ευρωπαϊκά έργα (COPHES (FP7), 12/2009-11/2012 και DEMOCOPHES (LIFE+), 09/2010 – 11/2012), στα οποία η Κύπρος συμμετείχε με το Γενικό Χημείο του Κράτους. Οι εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο αποτέλεσαν την πρώτη ανακοίνωση των όσων έχουν επιτευχθεί. Αναπτύχθηκε ένα κοινό Ευρωπαϊκό πρωτόκολλο, με μηχανισμούς για τη διασφάλιση της ποιότητας και με ολοκληρωμένη στρατηγική επικοινωνίας, το οποίο δοκιμάστηκε σε 17 χώρες και οδήγησε στα πρώτα αποτελέσματα της έκθεσης των Ευρωπαίων σε χημικές ουσίες υψηλού κινδύνου (κάδμιο, υδράργυρο, φθαλικά, κοτινίνη, δισφαινόλη-Α). Με βάση τις εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο, συζητήθηκαν προτάσεις για ένα αειφόρο πλαίσιο για τη ΒΠΑ στην Ευρώπη και δυνατότητες αξιοποίησης των δεδομένων ΒΠΑ για την υποστήριξη και αξιολόγηση πολιτικών πρόληψης των επιπτώσεων του περιβάλλοντος στην υγεία.
Τα κυριότερα συμπεράσματα του συνεδρίου συνοψίζονται στα εξής:
1) η ΒΠΑ αναδεικνύεται ως σημαντικό εργαλείο στήριξης πολιτικών αποφάσεων για την προστασία της δημόσιας υγείας, 2) τεκμηριώθηκε για πρώτη φορά η δυνατότητα πραγματοποίησης μιας μελέτης ΒΠΑ με εναρμονισμένο τρόπο ταυτόχρονα σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, 3) η διασφάλιση της ποιότητας κατά την ανάπτυξη τεχνογνωσίας και υποδομών για τη διενέργεια μελετών ΒΠΑ είναι υψίστης σημασίας ώστε να προκύπτουν συγκρίσιμα, αξιόπιστα και αναπαραγώγιμα αποτελέσματα, 4) τεκμηριώνεται αναλογικά χαμηλή έκθεση του γενικού πληθυσμού της Ευρώπης στους βιοδείκτες που εξετάστηκαν, αλλά με αξιοσημείωτη διακύμανση μεταξύ χωρών, που συνδέεται με διαφορές στον τρόπο ζωής και το περιβάλλον, 5) η Κύπρος βρίσκεται σε σχετικά χαμηλή θέση αναλογικά με τις άλλες χώρες στα επίπεδα έκθεσης στο κάδμιο και τα φθαλικά, κοντά στο μέσο όρο για την κοτινίνη (δείκτη έκθεσης στο κάπνισμα) και πάνω από τον μέσο όρο για τον υδράργυρο (αλλά αρκετά χαμηλότερα από τις 2 χώρες με την υψηλότερη έκθεση), 6) η Ευρώπη χρειάζεται ένα σταθερό πλαίσιο για τη ΒΠΑ και ο χρόνος έχει πλέον ωριμάσει για την ανάπτυξη του.
Το συνέδριο συνέβαλε στην ανάπτυξη συνεργασιών για περαιτέρω συντονισμένες δράσεις και στην πληροφόρηση-ευαισθητοποίηση του γενικού κοινού.
Οι περιλήψεις όλων των εισηγήσεων (35 προφορικές ανακοινώσεις και 39 αναρτημένες ανακοινώσεις) εκδόθηκαν σε τόμο, ο οποίος βρίσκεται διαθέσιμος υπό μορφή αρχείου pdf πιο κάτω.
Η ανάρτηση δελτίου τύπου στην ιστοσελίδα της Κυπριακής Προεδρίας με την ολοκλήρωση του συνεδρίου, δημιούργησε ζωηρό ενδιαφέρον σε πολλές χώρες, ιδιαίτερα στη χημική βιομηχανία, σε μη κυβερνητικούς οργανισμούς και στα μέσα ενημέρωσης.
Δελτίο Τύπου Κυπριακής Προεδρίας - Ευρωπαϊκά έργα μετρούν για πρώτη φορά χημικές ουσίες σε ανθρώπους σε όλη την Ευρώπη.
Περισσότερες πληροφορίες για την εκπόνηση του έργου DEMOCOPHES στην Κύπρο και για τα εθνικά αποτελέσματα της έκθεσης Κύπριων μητέρων και παιδιών στο κάδμιο, τον υδράργυρο, την κοτινίνη και στα φθαλικά βρίσκονται στην Εθνική Ιστοσελίδα του έργου www.democophes.org
Περισσότερες πληροφορίες για τα έργα COPHES και DEMOCOPHES σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, βρίσκονται στην Ευρωπαϊκή ιστοσελίδα των έργων www.eu-hbm.info
Μερικές φωτογραφίες από το συνέδριο βρίσκονται πιο κάτω.