Υγειονομική Υπηρεσία

1.Κάθε πόσο ελέγχεται η ποιότητα του πόσιμου νερού τρεχούμενου νερού στην Κύπρο;
Η συχνότητα ελέγχου των δικτύων ύδρευσης για τον έλεγχο της ποιότητας του πόσιμου νερού, καθορίζεται με βάση τον όγκο ημερήσιας κατανάλωσης, σε κυβικά μέτρα νερού ανά ζώνη παροχής νερού, γεωγραφική περιοχή όπου ορίζεται σύμφωνα με την πηγή ύδρευσης της.
Στα πλαίσια εφαρμογής της Εθνικής Νομοθεσίας Ν.87.Ι/2001 για τον έλεγχο της ποιότητας του πόσιμου νερού, οι Υγειονομικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας και των Δήμων εντός των ορίων τους σε συνεργασία με το Γενικό Χημείο του Κράτους, ως το αρμόδιο εργαστήριο, καταρτίζουν Ετήσιο Εθνικό Πρόγραμμα παρακολούθησης για Δειγματοληψία και Έλεγχο του πόσιμου νερού τόσο για μικροβιολογικές όσο και για χημικές παραμέτρους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε μικρές κοινότητες όμως που ενδέχεται να παρουσιάζονται σε τακτική βάση υπερβάσεις κυρίως σε μικροβιολογικές παραμετρικές τιμές, για διάφορους λόγους, όπως μη λειτουργία συστήματος αυτόματης χλωρίωσης, διενεργούνται περισσότεροι έλεγχοι. Το ίδιο γίνεται και στις περιπτώσεις που κάποιες κοινότητες έχουν ιστορικό αποκλίσεων σε ενδεικτικές παραμέτρους δηλαδή σε παραμέτρους που δεν τίθεται άμεσα σε κίνδυνο η υγεία του καταναλωτή αλλά αξιολογείται ο βαθμός απόκλισης και η χρονική της διάρκεια, ως ορίζεται από τη σχετική νομοθεσία.

Για παράδειγμα η συχνότητα παρακολούθησης για μια ζώνη παροχής με μέση ημερήσια κατανάλωση 4300 m ³ είναι 16 δείγματα ετησίως.

2.Τί ακριβώς έλεγχοι γίνονται; Οι αναλύσεις που κάνει το Κρατικό Χημείο τί εξετάζουν;

Οι παράμετροι που ελέγχονται καθορίζονται στο Παράρτημα Ι του Ν.87/2001. Ο έλεγχος διαχωρίζεται σε δοκιμαστική ( περιλαμβάνει στοιχεία οργανοληπτικής και μικροβιολογικής ποιότητας καθώς και πληροφορίες για την αποτελεσματικότητα της επεξεργασίας του νερού κυρίως της απολύμανσης) και ελεγκτική παρακολούθηση όπου περιλαμβάνονται όλες οι μικροβιολογικές και χημικές παράμετροι που αναφέρονται στο νόμο.

3.Πότε θεωρείται ακατάλληλο το πόσιμο νερό;

Σε ένα δείγμα νερού τα εργαστηριακά αποτελέσματα του οποίου δεν συνάδουν με τις πρόνοιες τις σχετικής Νομοθεσίας δεν σημαίνει αυτόματα ότι αυτό καθίσταται ακατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση και τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του καταναλωτή.

Η ακαταλληλότητα ενός δείγματος αξιολογείται με βάση το είδος της παραμέτρου και τον βαθμό απόκλισης από τα όρια που καθορίζονται στη Νομοθεσία.
Οι παράμετροι διαχωρίζονται σε:

·Παραμέτρους (μικροβιολογικές και χημικές) που έχουν άμεση σχέση με την προστασία της ανθρώπινης υγείας όπως π.χ E.Coli, Εντερόκοκκους, Βαρέα Μέταλλα κ.λ.π.
·Παραμέτρους που από μόνες τους στις προτεινόμενες τιμές δεν εμφανίζουν κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία. Πχ. Ολικός αριθμός μικροβίων και κολοβακτηριοειδών και χημικών αλάτων όπως Χλωριούχα, Θειούχα, Νάτριο κλπ. Οι μεταβολές των τιμών τους είναι μια ένδειξη ότι τίθεται ανάγκη λήψης επανορθωτικών μέτρων αξιολογώντας τον βαθμό απόκλισης της παραμέτρου και τη χρονική διάρκεια αυτής.

Η διαπίστωση του κατά πόσον μία πηγή υδροδότησης είναι ακατάλληλη, δε στηρίζεται αποκλειστικά στα αποτελέσματα των δειγματοληπτικών ελέγχων αλλά σε μία σειρά ενεργειών και διαδοχικών ελέγχων που πραγματοποιούνται από την πηγή μέχρι τη βρύση του καταναλωτή

4.Αν κριθεί ακατάλληλο τί διαδικασίες ακολουθούνται;

Μόλις ολοκληρωθεί η εργαστηριακή εξέταση δείγματος νερού το οποίο δε συνάδει με τις πρόνοιες της σχετικής Νομοθεσίας, το Γενικό Χημείο του Κράτους ενημερώνει τηλεφωνικώς την Υγειονομική Υπηρεσία και ακολούθως ενημερώνεται ο φορέας ύδρευσης ( ο οποίος έχει την υποχρέωση με βάση τις πρόνοιες του άρθρου 5 να λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα έτσι ώστε το νερό που προμηθεύει το κοινό είναι καθαρό και υγιεινό. Φορείς ύδρευσης καθορίζονται από την υφιστάμενη Νομοθεσία το Τ.Α.Υ, τα Συμβούλια Υδατοπρομήθειας και οι Τοπικές Αρχές.

Τα πιο συνήθη αίτια των αποκλίσεων είναι το σπάσιμο αγωγών λόγω έργων που πιθανόν να γίνονται στην περιοχή, μη ικανοποιητική λειτουργία του συστήματος χλωρίωσης, η ανεξέλεγκτη χρήση γεωτρήσεων στο δίκτυο, ιδιαίτερα στις μικρές κοινότητες.

Οι οδηγίες που δίδονται στον φορέα ύδρευσης ποικίλουν ανάλογα με το είδος της απόκλισης:
Καθαρισμός και απολύμανση μολυσμένων μερών σε περίπτωση μικροβιολογικής απόκλισης, κατάλληλη πρόσμειξη νερού ή αποσύνδεση γεωτρήσεων σε περίπτωση χημικής απόκλισης.

Σε περίπτωση που η απόκλιση ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο την υγεία του καταναλωτή και αυτό αφορά συγκεκριμένες παραμέτρους Μέρη Α και Β Παράρτημα Ι της Νομοθεσίας α) σε κοινότητες, ο φορέας ύδρευσης κοινοτάρχης ενημερώνει ο ίδιος το καταναλωτικό κοινό μετά από οδηγίες μας για απαγόρευση χρήσης του νερού μέχρι την ολοκλήρωση της λήψης μέτρων και αποκατάσταση της ποιότητας του νερού. β) σε περιπτώσεις μεγάλων ζωνών παροχής, πόλεων όπου φορείς ύδρευσης είναι τα Σ.Υ., η ανακοίνωση γίνεται από κοινού στον τύπο. Επιπλέον με την ολοκλήρωση των διορθωτικών μέτρων οι Υγειονομικές Υπηρεσίες πραγματοποιούν επαναληπτικούς ελέγχους, προς επαλήθευση της αποτελεσματικότητας των διορθωτικών μέτρων που λήφθηκαν προς αποκατάσταση της ποιότητας του πόσιμου νερού.

5.Πολλοί παραπονιούνται για την έντονη μυρωδιά χλωρίου. Γιατί πρέπει να μπαίνει χλώριο; Τι θα γίνει αν δεν χρησιμοποιηθεί;

Η χλωρίωση είναι μια εγκεκριμένη από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας μέθοδος απολύμανσης του νερού που χρησιμοποιείται για την επεξεργασία του πόσιμου νερού όχι μόνο των γεωτρήσεων αλλά και των δικτύων ύδρευσης πόλεων και κοινοτήτων παγκύπρια.

Παρόλο που το χλώριο αποτελεί ένα ισχυρό και ευρείας χρήσεως μέσο απολύμανσης, εντούτοις κατέχει το μειονέκτημα να αντιδρά με τη φυσική οργανική ύλη, όταν δεν χρησιμοποιείται στις σωστές αναλογίες, με αποτέλεσμα να παράγει επικίνδυνα υποπροϊόντα όπως τριαλογομεθάνια.

Για το σκοπό αυτό οι Υγειονομικές Υπηρεσίες εφαρμόζοντας τις πρόνοιες του άρθρου 9 του περί της Ποιότητας του πόσιμου Νερού Ανθρώπινης Κατανάλωσης Παρακολούθηση και Έλεγχο Νόμου Ν.87.Ι/2001, προβαίνουν σε έλεγχο του ελεύθερου υπολειμματικού χλωρίου, στο δίκτυο ύδρευσης των ζωνών παροχής νερού, παγκύπρια. Ο έλεγχος του ελεύθερου υπολειμματικού χλωρίου γίνεται στα πλαίσια διεξαγωγής των επίσημων ελέγχων και βασίζεται σε επίπεδα που καθορίστηκαν από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας μέσω κατευθυντήριων οδηγιών.

6.Κάποιες φορές παρατηρούμε στο νερό αλλοιωμένο χρώμα και καθαρότητα. Από πού προκύπτει αυτό;

Το νερό οργανοληπτικά με βάση τη Νομοθεσία πρέπει να είναι άοσμο άγευστο και άχρωμο. Οι παράγοντες αλλοίωσης ποικίλουν και οφείλονται κυρίως στα πεπαλαιωμένα συστήματα διασωλήνωσης, ή σε νεκρά σημεία εσωτερικού συστήματος διανομής στα οποία δεν έγινε ικανοποιητικό ξέπλυμα «flushing» κ.α.

Σε περίπτωση που εντοπιστεί κάτι μη σύνηθες προτρέπουμε όπως τηλεφωνούν στα γραφεία των Υγειονομικών Υπηρεσιών παγκύπρια για να προβαίνουν σε διερεύνηση του παραπόνου.

7.Οι αγωγοί και οι σωλήνες υδροδότησης που τροφοδοτούν το νερό στα σπίτια, κάθε πόσο αλλάζουν και κάθε πόσο πρέπει να αλλάζουν . Υπάρχουν περιοχές που έχουν εγκαταστάσεις υδροδότησης που χρονολογούνται;

Τα υλικά κατασκευής των αγωγών/σωλήνων υδροδότησης δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των Υγειονομικών Υπηρεσιών, αλλά του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων.

8.Είναι καθαρό το νερό τελικά που βγαίνει από τη βρύση μας;

Η ποιοτική κατάσταση του πόσιμου νερού στην Κύπρου βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας έκθεσης που υποβάλαμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων για τα έτη 2011-2013 κατέδειξαν ότι στις μεγάλες πόλεις όπου το νερό προέρχεται συνήθως από συστήματα αφαλάτωσης δηλ. επεξεργασμένο νερό αυτό συνάδει με τις πρόνοιες της Νομοθεσίας.
Κάποιες αποκλίσεις που παρουσιάστηκαν σε μικροβιολογικές παραμέτρους, είναι σε βραχυπρόθεσμη βάση αφού μπορεί να οφείλονται σε προβλήματα που επιλύονται άμεσα όπως σπάσιμο αγωγών λόγω έργων στο δίκτυο κ.α.

Αποκλίσεις τόσο σε μικροβιολογικές όσο και σε χημικές παραμέτρους συνήθως παρουσιάζουν οι μικρές κοινότητες. Μικροβιολογικές οφείλονται κυρίως λόγω της μη εγκατάστασης αυτόματου χλωριοτήρα. Χημικές παράμετροι όπως Χλωριούχα και θειικά άλατα, νάτριο οι οποίες ανήκουν στην κατηγορία των ενδεικτικών παραμέτρων, τα αίτια είναι κυρίως βραχυπρόθεσμα, κυρίως λόγω των υδρολογικών μεταβολών και 5της ανομβρίας που αντιμετωπίζει η Κύπρος τα τελευταία χρόνια.

Παράμετροι όπως Βαρέα μέταλλα και οργανικοί ρύποι, φυτοφάρμακα, PAH, VOCs κλπ κυμαίνονταν από μη ανιχνεύσιμα μέχρι την τιμή του ορίου της σχετικής Νομοθεσίας.

9.Ποιός είναι ο υπεύθυνος για τον έλεγχο των κερματοδεκτών και κάθε πόσο γίνονται έλεγχοι καταλληλότητας;

Σύμφωνα με τη σχετική Νομοθεσία που αφορά το πόσιμο νερό αλλά και τους Κανονισμούς για τον έλεγχο των βυτιοφόρων οχημάτων και κερματοδεκτών την ευθύνη να παρέχεται κατάλληλο νερό στους καταναλωτές έχει ο φορέας ύδρευσης που σε αυτή την περίπτωση είναι ο ιδιοκτήτης ΒΟ/ΒΚ. Μεταξύ άλλων έχει και την υποχρέωση να προβαίνει σε αυτοελέγχους του νερού 1 φορά τον μήνα για μικροβιολογικές παραμέτρους.

Έλεγχος όμως γίνεται και από την Υπηρεσία τόσο στα πλαίσια εφαρμογής του ετήσιου εθνικού προγράμματος ελέγχου με βάση τη σχετική Νομοθεσία με δειγματοληψίες όσο και στα πλαίσια έκδοσης του σχετικού Πιστοποιητικού με επιτόπιους ελέγχους/επιθεωρήσεις.

10.Οι περισσότεροι κερματοδέκτες νερού βρίσκονται σχεδόν ολόχρονα κάτω από τον ήλιο. Αυτό δεν επηρεάζει την ποιότητα του νερού;

Οπωσδήποτε η συνεχής έκθεση του νερού είτε αυτό βρίσκεται κλειστό σε φιάλες ή δοχεία είτε σε δεξαμενή μπορεί να προκαλέσει αλλοίωση στη σύσταση του, γι αυτό σύμφωνα με τους σχετικούς Κανονισμούς Κ.Δ.Π 876/2004 ο κερματοδέκτης πρέπει να διαθέτει σύστημα το οποίο πρέπει να διατηρεί το νερό σε θερμοκρασία μικρότερη των 25°C.

11.Τί πρέπει να προσέχουμε πριν πάρουμε νερό από ένα κερματοδέκτη Πρέπει να υπάρχουν κάποια πιστοποιητικά καταλληλότητας;

Ο καταναλωτής είναι προτιμότερο να παίρνει νερό από κερματοδέκτες που έχουν αναρτημένο πάνω στη συσκευή έγκυρο Πιστοποιητικό Καταλληλότητας (προσοχή στην ημερομηνία λήξης του Πιστοποιητικού) το οποίο ανανεώνεται κάθε χρόνο από τις Υγειονομικές Υπηρεσίες, με την υπογραφή του Προϊστάμενου.

12.Αν ένας κερματοδέκτης νερού δεν έχει τόση κινητικότητα για να φεύγει το νερό, κάθε πόσο πρέπει να ανανεώνεται. Υπάρχει έλεγχος για το τι κάνουν οι διαχειριστές των κερματοδεκτών;

Οι ιδιοκτήτες ΒΟ/ΒΚ έχουν υποχρέωση με βάση τους σχετικούς Κανονισμούς να προβαίνουν σε καθαρισμό και απολύμανση του βυτίου τους τουλάχιστον μια φορά τον μήνα με τη χρήση συστήματος ατμού ή ζεστού νερού τουλάχιστον 80°C και να τηρούν σχετικό μητρώο, το οποίο ελέγχεται από την Υπηρεσία κατά την υποβολής της αίτησης για ανανέωση του Πιστοποιητικού Καταλληλότητας.

13.Πόσο ασφαλές είναι να πίνουμε νερό από τους κερματοδέκτες πόσιμου νερού;

Όταν ο κερματοδέκτης είναι εφοδιασμένος με έγκυρο πιστοποιητικό καταλληλότητας, τότε το νερό θεωρείται ελεγμένο και κατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση.

14.Πόσο συχνά πρέπει να καθαρίζεται το ντεπόζιτο της οικίας μας ;

Τα ντεπόζιτα του νερού της οικία μας πρέπει να καθαρίζονται και να απολυμαίνονται συχνά ( τουλάχιστο 2 φορές το χρόνο). Ντεπόζιτα με σκουριασμένες επιφάνειες πρέπει να αντικαθίστανται με καινούργια, τα οποία να κλείνουν ερμητικά έτσι ώστε να μη επιτρέπουν είσοδο σε σκόνες, έντομα , πουλιά κλπ. Τα ντεπόζιτα πρέπει να είναι τέτοιου μεγέθους ώστε το νερό να αντικαθίσταται εάν είναι δυνατό κάθε 24 ώρες. Σε περίπτωση που έχουμε 2 ντεπόζιτα, η εισαγωγή του νερού να γίνεται στο πρώτο και η εξαγωγή στο δεύτερο, έτσι ώστε να ανανεώνεται το νερό και να μη μένει στάσιμο για πολλές ημέρες. Εάν έχουμε εξοχικό τότε πριν χρησιμοποιήσουμε το νερό, πρέπει να ανοίγουμε τις βρύσες για λίγα λεπτά πριν το χρησιμοποιήσουμε.
Συστήνεται όπως ο καθαρισμός και η απολύμανση των ντεποζίτων να πραγματοποιούνται από εξειδικευμένα άτομα έτσι ώστε να αποφεύγονται ατυχήματα η ζημιές στο σύστημα διανομής του νερού.

Πίσω στην προηγούμενη σελίδα

Τελευταία Ενημέρωση στις:
17/10/2019 10:03:12 AM

Τομέας Περιβαλλοντικής Υγείας

Πόσιμο Νερό - Συνήθεις ερωτήσεις αναφορικά με τον Έλεγχο της Ποιότητας

Πίσω στην προηγούμενη σελίδα