ΕΘΝΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ ΕΠΑΦΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ

Η ύπαρξη αρκετών υποθέσεων στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο που σχετίζονταν με αιτήματα Ευρωπαίων Πολιτών για κάλυψη του κόστους υγειονομικών υπηρεσιών που έλαβαν σε άλλο ΚΜ από αυτό της χώρας ασφάλισής τους, με πιο διάσημες τις υποθέσεις των Kohl και Decker το 1998 και των Watts το 2006, δημιούργησαν την ανάγκη για ένα Ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο για την προγραμματισμένη διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη.

Για το σκοπό αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έπειτα από σχετική διαβούλευση στο θέμα, υιοθέτησε το 2008 μια πρόταση Οδηγίας για “Εφαρμογή των Δικαιωμάτων των Ασθενών στη Διασυνοριακή Υγειονομική Περίθαλψη”, η οποία ψηφίστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 19 Ιανουαρίου 2011 και δημοσιεύτηκε ως Οδηγία 2011/24/EΕ στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 4 Απριλίου 2011, με καταληκτική ημερομηνία μεταφοράς στο Εθνικό Δίκαιο των ΚΜ την 25η Οκτωβρίου 2013.

Η Οδηγία καλύπτει όλες τις υγειονομικές υπηρεσίες που παρέχονται από επαγγελματίες υγείας στους ασθενείς για αξιολόγηση, διατήρηση και αποκατάσταση της υγείας τους, συμπεριλαμβανομένων τη συνταγογράφηση και διανομή φαρμακευτικών προϊόντων και ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού. Εξαιρούνται όμως οι υπηρεσίες μακροχρόνιας φροντίδας για στήριξη ατόμων στην καθημερινότητά τους, τα μοσχεύματα οργάνων ή εθνικές εκστρατείες εμβολιασμών.

Κύριοι Στόχοι της Οδηγίας:
Η Οδηγία διευκρινίζει τα δικαιώματα των ασθενών για πρόσβαση σε ασφαλής και καλής ποιότητας περίθαλψη σε διασυνοριακή βάση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να τύχουν αποζημίωσης για αυτήν. Οι κύριοι στόχοι της είναι οι εξής:
1. Η παροχή σαφέστατων κανόνων και αξιόπιστων πληροφοριών στους ασθενείς για άσκηση των δικαιωμάτων τους για πρόσβαση και αποζημίωση για υπηρεσίες υγείας που λαμβάνουν σε άλλο Κράτος Μέλος(ΚΜ).
2. Η παροχή πληροφοριών αναφορικά με την ασφάλεια και την ποιότητα των υγειονομικών υπηρεσιών σε διασυνοριακή βάση, ώστε να βοηθηθεί ο ασθενής για ενημερωμένες επιλογές πριν την αναχώρησή του για σκοπούς υγειονομικής περίθαλψης στο εξωτερικό.
3. Η καθιέρωση και διασφάλιση επίσημης συνεργασίας μεταξύ των συστημάτων υγείας.
4. Η επίτευξη της σωστής ισορροπίας μεταξύ της διατήρησης και της αειφορίας των συστημάτων υγείας, με παράλληλη προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών να αναζητήσουν θεραπεία εκτός της χώρας τους.

Κύριες Πρόνοιες της Οδηγίας:
Η Οδηγία συμπεριλαμβάνει πρόνοιες που θα επιτρέψουν την εφαρμογή των δικαιωμάτων των ασθενών σε διασυνοριακή βάση, οι βασικές εκ των οποίων είναι:
1. Ενημέρωση των Ασθενών: Η δημιουργία Εθνικού Σημείου Επαφής (ΕΣΕ) θα βοηθά τους ασθενείς να λαμβάνουν ενημερωμένες αποφάσεις, μέσω της παροχής προς αυτούς πληροφοριών γα τα δικαιώματα, την αποζημίωση, τα κριτήρια για την ποιότητα και ασφάλεια των υπηρεσιών, τους παρόχους υγειονομικών υπηρεσιών και τους περιορισμούς στο δικαίωμα άσκησης του επαγγέλματός τους, τη διαδικασία προσφυγής και καταγγελίας, τους μηχανισμούς άσκησης ένδικων μέσων και νομικών και διοικητικών επιλογών για επίλυση διαφορών, τα στοιχεία επικοινωνίας των Εθνικών Σημείων Επαφής στα άλλα ΚΜ και την προσβασιμότητα των νοσοκομείων από άτομα με αναπηρίες.
2. Αποζημίωση της διασυνοριακής υγειονομικής περίθαλψης: Τα ΚΜ καλούνται να παρέχουν ξεκάθαρη πληροφόρηση στους ασθενείς αναφορικά με το είδος της υπηρεσίας που υπόκειται σε αποζημίωση και σε ποιο βαθμό.
3. Προηγούμενη Έγκριση: Συγκεκριμένες υπηρεσίες στη διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη μπορούν να υπόκεινται σε προηγούμενη έγκριση από το ΚΜ ασφάλισης, το οποίο είναι υποχρεωμένο να καθορίζει συγκεκριμένο σύστημα προηγούμενης έγκρισης με συγκεκριμένο κατάλογο των υπηρεσιών υγείας που υπόκεινται σε προηγούμενη έγκριση.
4. Διοικητικές Διαδικασίες: Η Οδηγία καθορίζει κανόνες για διοικητικές διαδικασίες που σχετίζονται με τη διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη και συγκεκριμένα για αιτήματα αποζημίωσης και προηγούμενης έγκρισης και για υποβολή παραπόνων. Η ενημέρωση για τις διαδικασίες αυτές θα πρέπει να είναι διαθέσιμες για το κοινό.
5. Ασφάλεια, ποιότητα και συνέχεια στην περίθαλψη: Η διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη πρέπει να παρέχεται στους ασθενείς με βάση τα κριτήρια ποιότητας και ασφαλείας και της κατευθυντήριες γραμμές που ισχύουν στο ΚΜ θεραπείας. Για σκοπούς συνέχειας, οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία σε άλλο ΚΜ δικαιούνται να έχουν το αρχείο της θεραπείας τους και οι συνταγές που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό πρέπει να αναγνωρίζονται με βάση τις πρόνοιες της Εφαρμοστικής Οδηγίας 2012/52/ΕΕ για “καθορισμό μέτρων για διευκόλυνση της αναγνώρισης των ιατρικών συνταγών που εκδίδονται σε άλλο ΚΜ”.
6. Ασθενείς με Σπάνιες Παθήσεις: Η Οδηγία περιλαμβάνει πρόνοιες για αντιμετώπιση των σπάνιων παθήσεων και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποστηρίξει τα ΚΜ στη μεταξύ τους συνεργασία και στην ανάπτυξη καλύτερων ικανοτήτων για διάγνωση και θεραπεία των σπάνιων παθήσεων μέσω Ευρωπαϊκών Δικτύων Αναφοράς.
7. Συνεργασία μεταξύ των Συστημάτων Υγείας: Η Οδηγία περιλαμβάνει πρόνοιες που εμπλουτίζουν τη συνεργασία μεταξύ των Εθνικών Συστημάτων Υγείας μέσω των Ευρωπαϊκών Δικτύων Αναφοράς, της Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας και της Ηλεκτρονικής Υγείας. Συγκεκριμένα, οι πρόνοιες για τα Εθνικά Δίκτυα Αναφοράς στοχεύουν στο να φέρουν σε επαφή εξειδικευμένα κέντρα σε όλη την Ευρώπη, διευκολύνοντας τους επαγγελματίες υγείας στη διάδοση πληροφοριών και εμπειρογνωμοσύνη; οι πρόνοιες για Αξιολόγηση των Τεχνολογιών Υγείας εισάγουν μία μόνιμη δομή συνεργασίας στην ΕΕ η οποία θα βοηθήσει τα αρμόδια σώματα λήψης αποφάσεων να πάρουν τις σωστές αποφάσεις για επενδύσεις και δαπάνες στον τομέα της υγείας; και οι πρόνοιες για την ηλεκτρονική υγεία αποτελούν ένα πρώτο βήμα στη “διαλειτουργικότητα” των τεχνολογιών πληροφοριών επικοινωνίας στον τομέα της υγείας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για διασφάλιση της ασφάλειας και ποιότητας στην υγεία, συνέχεια στη θεραπείας και έρευνα υγείας.