Ομιλίες

Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στη σημερινή εκδήλωση για την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας που σήμερα είναι από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ ) αφιερωμένη στις κλιματικές αλλαγές και τις επιπτώσεις τους στην Δημόσια Υγεία. Η παγκόσμια αγωνία και η συζήτηση για τις κλιματικές αλλαγές έχει ενταθεί τελευταίως και βρίσκεται ψηλά στη διεθνή ατζέντα.

Η Dr.Chan Γενική Διευθύντρια του Π.Ο.Υ δήλωσε πως πρέπει να τεθεί η δημόσια υγεία στο επίκεντρο της ατζέντας για τις κλιματικές αλλαγές καθώς η διασύνδεση τους με την Υγεία είναι άμεση και οι επιπτώσεις τους έχουν πλέον επεκταθεί πολύ πέρα από τις πολικές αρκούδες, σε όλο το οικοσύστημα και ιδίως στον άνθρωπο. Εξήντα χρόνια μετά την ίδρυσή του Π.Ο.Υ, η παγκόσμια κοινότητα συνειδητοποιεί την έκταση και σοβαρότητα του προβλήματος και ενώνεται στην αντιμετώπιση της αυξανόμενης απειλής των κλιματικών αλλαγών στην υγεία.
Οι κλιματικές αλλαγές σηματοδοτούν ήδη σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία όπως:
1. Η θνησιμότητα από θερμοπληξία: Το 2003, σύμφωνα με τα στοιχεία του Π.Ο.Υ καταγράφηκαν 70,000 πρόσθετοι θάνατοι στην Ευρώπη,
2. οι αλλαγές στον τρόπο διάδοσης των ασθενειών που διαδίδονται μέσω της τροφής, του αέρα και του νερού και η επανεμφάνιση ασθενειών που είχαν εκλείψει, όπως πχ η φυματίωση,
3. η αύξηση και μετάδοση, νέων και ενδεχομένως ανθεκτικότερων μικροβίων και
4. η έξαρση και διαφοροποίηση των αλλεργιών που οφείλονται στην μετατόπιση της περιόδου και διάρκειας ανθοφορίας κ.ά.

Σοβαρές έμμεσες επιπτώσεις δημιουργούνται επίσης λόγω της ανομβρίας και έλλειψης νερού, ένα πρόβλημα που βιώνει ήδη η Κύπρος και οι χώρες του Νότου, η έλλειψη τροφίμων και η αύξηση της ρύπανσης του αέρα. Ιδιαίτερα ανησυχεί η αύξηση της σωματιδιακής σκόνης στον αέρα τα γνωστά «αεροσόλς» με άμεσες και σοβαρές επιδράσεις στο αναπνευστικό σύστημα.
Οι επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών αγγίζουν ήδη όλους, αλλά ιδιαίτερα τις ευάλωτες ομάδες όπως τα παιδιά, τους ηλικιωμένους, τους ασθενείς και βεβαίως τις φτωχότερες ομάδες του πληθυσμού. Γι’ αυτό σχετικοί στόχοι ενσωματώνονται στα Εθνικά Σχέδια «Περιβάλλον και Υγεία του Παιδιού» όπως το δικό μας Cy-Cehap 2007-2010.
Οι επαγγελματίες υγείας βρίσκονται στην πρώτη γραμμή όσον αφορά την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών. Ο ρόλος του Υπουργείου Υγείας και των Υπηρεσιών του στην αντιμετώπιση του προβλήματος είναι σημαντικός και οι προκλήσεις μεγάλες. Οι δραστηριότητες μας που θα γίνουν αξιοποιώντας αφ΄ ενός τον ηγετικό / στρατηγικό μας ρόλο στον τομέα της Υγείας, αλλά και την υποδομή και εμπειρογνωμοσύνη των υπηρεσιών μας αναπτύσσονται σε 2 άξονες:
α) τον άξονα εγρήγορσης, ενδυνάμωσης και ετοιμότητας των υπηρεσιών μας στην έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση των επιπτώσεων και των κρίσεων. Την ενημέρωση των πολιτών για όλα τα δυνατά μέτρα προσαρμογής, προστασίας και προφύλαξης και την παροχή στήριξης και αρωγής στις ευάλωτες ομάδες,
β) ο 2ος άξονας είναι εκείνος της συμβολής μας στη συλλογική προσπάθεια πρόληψης των αιτιών των κλιματικών αλλαγών και ιδίως της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Γιa τον σκοπό αυτό άμεσα θα δημιουργηθεί ειδική η ομάδα στο Υπουργείο Υγείας η οποία θα εντοπίσει τις αναγκαίες δράσεις και θα τις εντάξει σε ένα ενιαίο Εθνικό Σχέδιο Δράσης με χρονοδιαγράμματα. Η υλοποίηση του θα προωθηθεί σε άμεση συνεργασία με τον Π.Ο.Υ και τα αρμόδια σώματα της Ε.Ε.
Κυρίες και Κύριοι,
Οι δραστηριότητες του ανθρώπου έχουν ήδη οδηγήσει την φύση στα όρια της αντοχής της και της δυνατότητας ανάπλασής της, και σε μερικές περιπτώσεις σε καταστάσεις μη αντιστρεπτής καταστροφής. Δεν έχουμε περιθώρια αδράνειας.
Επιβάλλεται άμεση αναστολή τουλάχιστο του ρυθμού εξέλιξης των κλιματικών αλλαγών. Γιατί αν δεν αναχαιτιστούν άμεσα, οι κλιματικές αλλαγές θα έχουν σοβαρότατες επιπτώσεις στην Υγεία και όχι μόνο. Απειλούν την παγκόσμια οικονομία, την ανάπτυξη και όπως ανέφερε ο φετινός Νομπελίστας για τη Ειρήνη Pachauri απειλούν επίσης την παγκόσμία ειρήνη και ασφάλεια, με το νερό να καθίσταται αφορμή διενέξεων και συγκρούσεων: «η κλιματική αλλαγή δήλωσε, αποτελεί τη μέγιστη απειλή για την ασφάλεια του κόσμου, μεγαλύτερη ίσως και από αυτή της τρομοκρατίας, και, ως εκ τούτου, μια από τις προτεραιότητες της δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Η περίφημη έκθεση Stern κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: «Το κόστος των κλιματικών αλλαγών θα είναι τουλάχιστον 5-20% του παγκόσμιου ΑΕΠ κάθε χρόνο, ενώ το κόστος των δράσεων για μείωση των αεριών του θερμοκηπίου για να αποφευχθούν οι καταστροφικές επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών, μπορούν να περιοριστούν στο 1% του ΑΕΠ». Ο στόχος της Ε.Ε. για μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 20% και κατά προτίμηση 30% μέχρι το 2020, είναι μια πρόκληση για τα κράτη μέλη τους, οργανισμούς και τον κάθε πολίτη ξεχωριστά.
Ιδιαίτερα απευθύνομαι στα παιδιά, στα οποία θέλουμε να επενδύσουμε ευαισθητοποιώντας τα προς την κατεύθυνση της σωστής στάσης ζωής, που μεταξύ άλλων, άμεσα σημαίνει τη μείωση του δικού τους «περιβαλλοντικού αποτυπώματος» σε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακος, για το οποίο θα ακούσετε στη συνέχεια.
Αγαπητοί φίλοι, αγαπητά μου παιδιά,

Το μέλλον μας εξαρτάται από τις επιλογές μας. Οι δράσεις που θα αναλάβουμε ως ανθρωπότητα στο ατομικό και το συλλογικό επίπεδο, θα καθορίσουν το μέλλον το δικό μας και των γενεών που έρχονται. Κλείνοντας, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι το Υπουργείο Υγείας θα συμβάλει με όλες τις δυνάμεις του στοχεύοντας στην πρόληψη, στην αντιμετώπιση των κρίσεων και επιπτώσεων και στη συμβολή του στην παγκόσμια προσπάθεια αναστολής των κλιματικών αλλαγών και επιπτώσεων τους.


Ευχαριστώ,

Χρίστος Πατσαλίδης
Υπουργός Υγείας