ΣΚΟΠΟΣ
Επίσημος έλεγχος, παρακολούθηση, επιτήρηση και εφαρμοσμένη έρευνα επιπέδων ραδιενέργειας σε:
· Τρόφιμα
· Νερό,
· Ααέρα,
· Περιβάλλον συμπεριλαμβανομένου και του θαλάσσιου
Στόχος είναι:
· Η προστασία της δημόσιας υγείας και κυρίως των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού από την ιονίζουσα ακτινοβολία.
· Η δημιουργία τράπεζας δεδομένων για μελλοντική χρήση σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος ή έκτακτου ραδιολογικού συμβάντος
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Το εργαστήριο Λειτούργησε στο Γενικό Χημείο του κράτους μετά το πυρηνικό ατύχημα του Τσερνομπίλ για προσδιορισμό του βαθμού επιμόλυνσης των τροφίμων και γενικότερα του εδάφους στην Κύπρο.
α) Προγράμματα Ελέγχου Συμμόρφωσης, Παρακολούθησης και Επιτήρησης
Το ετήσιο Εθνικό Πρόγραμμα Ελέγχου καταρτίζεται σε συνεργασία με την Αρμόδια Αρχή
(Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων) βάση της Εθνικής και Ευρωπαϊκής νομοθεσίας και καλύπτει περιβαλλοντικά δείγματα και τρόφιμα.
Τα Προγράμματα για την παρακολούθηση και έλεγχο των επιπέδων ραδιενέργειας στο περιβάλλον σχεδιάζονται με την επιλογή δειγμάτων-δεικτών. Το σύστημα δειγματοληψίας για τα τρόφιμα είναι ένας συνδυασμός «τυχαίας» δειγματοληψίας και δειγμάτων «στόχων» με συγκεκριμένους συνδυασμούς τρόφιμο- ραδιονουκλίδιο. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει προσδιορισμό:
· γ-ραδιονουκλιδίων σε τρόφιμα, μεικτό διαιτολόγιο, γάλα, πόσιμο νερό, αερομεταφερόμενα σωματίδια στην ατμόσφαιρα σε φίλτρα, θαλάσσιο νερό, ψάρια, θαλάσσια άλγη, θαλάσσια ιζήματα και άμμο παραλίας.
· Ολικής α/β ακτινοβολίας στο πόσιμο νερό.
· Ολικής β ακτινοβολίας σε αερομεταφερόμενα σωματίδια στην ατμόσφαιρα σε φίλτρα.
· Sr-90 στο γάλα
Επιπρόσθετα βρίσκεται σε εξέλιξη η ανάπτυξη της μεθόδου για τον προσδιορισμό α-ραδιονουκλιδίων στο νερό.
β) ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΕΡΕΥΝΑ
Το εργαστήριο έλαβε μέρος στα πιο κάτω προγράμματα:
· The GEMS/Food-EURO/Cyprus: Research and Monitoring Project on the Environmental Contamination of Food (1995-1999)
· The International Study “Radiological Impact Assessment in the South-eastern Mediterranean Area” (1998-1999)
— CYP/8005/02 Sustainability of Nuclear Institutions and Knowledge Management Project, 2006-2008, IAEA.
— RER 7/03 Regional Technical Co-operation Marine Environmental Assessment of the Mediterranean Region,2006-2009, IAEA.
Οι προτεραιότητες της εφαρμοσμένης έρευνας ήταν:
· Η διαμόρφωση του Εθνικού προγράμματος παρακολούθησης των επιπέδων ραδιενέργειας σε τρόφιμα και περιβαλλοντικά δείγματα περιλαμβανομένου και του θαλάσσιου περιβάλλοντος
· Η δημιουργία τράπεζας δεδομένων όσον αφορά στα επίπεδα των τεχνιτών ραδιονουκλιδίων σε τρόφιμα και περιβαλλοντικά δείγματα και
· Η δημιουργία ικανοτήτων και υποδομών για την έγκαιρη διάγνωση αυξητικών τάσεων λόγω πυρηνικών ατυχημάτων σε γειτονικές χώρες ή της πιθανής χρήσης πυρηνικών όπλων.
Σημειώνεται ότι η πρώτη βάση δεδομένων για τα τεχνητά και φυσικά ραδιονουκλίδια στο χώμα έχει αναπτυχτεί σε συνεργασία με τον «Δημόκριτο» (ερευνητικό κέντρο – Ελλάδα) καλύπτοντας όλες τις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου.
γ) ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ
Το εργαστήριο διατηρεί στενούς δεσμούς με τον ΔΟΑΕ (Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας) το ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ (Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών) στην Ελλάδα και την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. Το εργαστήριο είναι μέλος του Διεθνούς Δικτύου ALMERA (Αναλυτικά Εργαστήρια για την Μέτρηση Ραδιενέργειας στο Περιβάλλον) και λαμβάνει μέρος στα ετήσια συνέδρια-εργαστήρια.
Διαπιστευμένο σύμφωνα με το ISO/IEC 17025:2017. Οι διαπιστευμένες μέθοδοι του εργαστηρίου καθώς και τα πεδία εφαρμογής μπορούν να αναζητηθούν από την ιστοσελίδα του ΚΟΠΠ (Διαπιστευμένοι Φορείς., Εργαστήρια του Γενικού Χημείου του Κράτους της Κύπρου).