ΣΚΟΠΟΣ
Το εργαστήριο Υπολειμμάτων Φυτοφαρμάκων και POPs του Γενικού Χημείου του Κράτους (Γ.Χ.Κ) είναι το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς για τα Υπολείμματα των Φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα και το Επίσημο Εργαστήριο Ελέγχου και παρακολούθησης υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα φυτικής και ζωικής προέλευσης. Το εργαστήριο έχει επίσης οριστεί ως το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς για τις αναλύσεις Διοξινών και PCBs στα τρόφιμα.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Επίσημος έλεγχος ως προς την συμμόρφωση με την Νομοθεσία, Προγράμματα παρακολούθησης
Τα προγράμματα ελέγχου και παρακολούθησης έχουν ως στόχο τον έγκαιρο εντοπισμό προβλημάτων, την πρόληψη καθώς επίσης και τον επίσημο έλεγχο ως προς τις σχετικές Νομοθετικές διατάξεις. Το εργαστήριο σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές των Υπουργείου Υγείας (Υγειονομικές Υπηρεσίες) και Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (Τμήμα Γεωργίας, Κτηνιατρικές Υπηρεσίες) καταρτίζει ετήσια προγράμματα ελέγχου και παρακολούθησης Υπολειμμάτων Φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα.
Ο σχεδιασμός των προγραμμάτων βασίζεται σε κριτήρια όπως:
- Κοινοτικό πρόγραμμα παρακολούθησης όπως ορίζεται από τον σχετικό Ευρωπαϊκό Κανονισμό
- Μη επιτρεπόμενες χρήσεις που αναμένονται να παρατηρηθούν σε διάφορους συνδυασμούς φυτοφάρμακο / προϊόν σύμφωνα με τα αποτελέσματα προηγούμενων χρόνων (λαμβάνονται υπόψη οι Νομοθετικές εκτροπές)
- Πληροφορίες που διατίθενται από το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης της ΕΕ
- Ο όγκος παραγωγής ή εισαγωγής του εμπορεύματος
- Υφιστάμενες δυνατότητες και κόστος
Η δειγματοληψία που ακολουθείται βασίζεται στο συνδυασμό «τυχαίας» και «στοχευμένης» δειγματοληψίας και εστιάζεται στον προσδιορισμό προβληματικών συνδυασμών φυτοφάρμακο / τρόφιμο, τον εντοπισμό υφιστάμενων και αναδυόμενων προβλημάτων και την προώθηση διορθωτικών μέτρων.
Τα προγράμματα ελέγχου και παρακολούθησης αφορούν τρόφιμα φυτικής και ζωικής προέλευσης. Η υλοποίηση τους γίνεται με την συνεργασία των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας και του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
ΕΡΕΥΝΑ
Η εφαρμοσμένη έρευνα αποτελεί σημαντική δραστηριότητα του εργαστηρίου τόσο για τον προσδιορισμό προβλημάτων και τον καθορισμό μελλοντικών προτεραιοτήτων στον έλεγχο, δια μέσου ερευνητικών προγραμμάτων, όσο και για την επέκταση του πεδίου ελέγχου με συνεχή ανάπτυξη και επικύρωση μεθόδων ανάλυσης.
Ερευνητικά προγράμματα που διεκπεραίωσε το εργαστήριο με χρηματοδότηση του Υπουργείου Υγείας:
- Παρακολούθηση παρασκευασμάτων για βρέφη και δεύτερης βρεφικής ηλικίας για τον προσδιορισμό οργανοχλωριομένων φυτοφαρμάκων και PCBs (2008)
- Παρακολούθηση παιδικών τροφών φυτικής προέλευσης (φρούτα και λαχανικά) για τον προσδιορισμό υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων (2008)
- Παρακολούθηση της παιδικής διατροφής συμπεριλαμβανομένων παιδικών τροφών φυτικής προέλευσης (δημητριακά, λαχανικά και φρούτα) για τον προσδιορισμό υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων (2008)
- Παρακολούθηση υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων και μη παρόμοια με διοξίνες PCBs στο ελαιόλαδο (2009)
- Παρακολούθηση υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων σε σιτηρά και σπορέλαια και μη παρόμοια με διοξίνες PCBs στα σπορέλαια (2010)
- Παρακολούθηση συκωτιών για τον προσδιορισμό υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων και έμμονων οργανικών ρυπαντών (2011)
- Επέκταση των ελεγχόμενων φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα για ανταπόκριση στις απαιτήσεις του κοινοτικού προγράμματος (2012)
- Παρακολούθηση υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στα κυπριακά κρασιά (2012)
Ερευνητικό Πρόγραμμα MEDPOL
Το εργαστήριο συμμετέχει στο διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα MEDPOL για αξιολόγηση της ρύπανσης της μεσογείου θάλασσας. Το πρόγραμμα αυτό προβλέπει μεταξύ άλλων την παρακολούθηση χλωριομένων υδρογονανθράκων στα ψάρια Mullus barbatus (στρίλια).
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ
Το εργαστήριο συμμετέχει ενεργά σε επιτροπές και ομάδες εργασίες της Ε.Ε, της EFSA και σε διεθνείς συναντήσεις και συνέδρια
Συμμετοχή σε Επιτροπές και Ομάδες Εργασίας της Ε.Ε.
- Standing Committee on the Food Chain and Animal Health-Plant Protection Products - Pesticide residues
- Committee of experts on "Persistent Organic Pollutants in Food – Dioxins / PCBs"
- Networking group on monitoring of pesticide residues
Διεθνή Συνέδρια
- Συμμετοχή στα συνέδρια που διοργανώνονται από τα Ευρωπαϊκά Εργαστήρια Αναφοράς για τα υπολείμματα των φυτοφαρμάκων και τις Διοξίνες και PCBs στα τρόφιμα
- Ευρωπαϊκό συνέδριο φυτοφαρμάκων
Συμμετοχή σε Εθνικές Επιτροπές
- Συμβούλιο Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων και Βιοκτόνων
- Επιτροπή του Συμβουλίου Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων για την αξιολόγηση αιτήσεων εγγραφής Γεωργικών Φαρμάκων
- Ομάδα εκτίμησης κινδύνου του Γ.Χ.Κ
Διαπιστευμένο σύμφωνα με το ISO/IEC 17025:2017. Οι διαπιστευμένες μέθοδοι του εργαστηρίου καθώς και τα πεδία εφαρμογής μπορούν να αναζητηθούν από την ιστοσελίδα του ΚΟΠΠ (Διαπιστευμένοι Φορείς., Εργαστήρια του Γενικού Χημείου του Κράτους της Κύπρου).
EU Pesticides Database
Επίσημος Έλεγχος Υπολειμμάτων Φυτοφαρμάκων στη Κύπρο - Περιληπτικές Ετήσιες Εκθέσεις