ΣΚΟΠΟΣ
- Επίσημος έλεγχος, παρακολούθηση και εφαρμοσμένη έρευνα στους κλάδους:
- Περιβαλλοντική και άλλη επιβάρυνση τροφίμων (βαρέα μέταλλα και άλλα χημικά στοιχεία, ιώδιο, νιτρικά / νιτρώδη ιόντα, πολυαρωματικούς υδρογονάνθρακες, ακρυλαμίδιο, φουράνιο και αλκυλοφουράνια, 2-MCPD, 3 MCPD και εστέρες της γλυκιδόλης, καρβαμιβικός αιθυλεστέρας κ.α
- Φυσικές τοξίνες στα τρόφιμα: αφλατοξίνες (Β1, Β2, G1, G2 και ολικές αφλατοξίνες) και M1, ωχρατοξίνη Α (ΟΤΑ), φουμονισίνες (FB1, FB2 και ολικές φουμονισίνες ), τριχοθισίνες (ΖΟΝ, DON, Τ-2 και ΗΤ-2), εργοταμίνες, ενιατίνες, κιτρινίνη, Alternaria toxins κ.α
- Φυτικές τοξίνες στα τρόφιμα : αλκαλοειδή τροπανίου, αλκαλοειδή πυρρολιζιδίνης, αλκαλοειδή οπίου, THC (Τετραυδροκανναβιδιόλη και άλλα καναβιοειδή) κ.α σε ορισμένα είδη τροφίμων.
- Η προστασία της Δημόσιας Υγείας και η προαγωγή της Καλής Γεωργικής Πρακτικής, Ασφάλειας Τροφίμων και οι σχετικές στρατηγικές εξασφαλίζεται με τον έλεγχο, την παρακολούθηση και την διερεύνηση που γίνεται στο εργαστήριο προκειμένου να ελεχθεί κατά πόσο συνάδουν τα εξεταζόμενα τρόφιμα με τις απαιτήσεις της Κοινοτικής Νομοθεσίας [(ΕΚ) αριθ. 625/2017 και (ΕΚ) αριθ. 1881/2006 και τροποποιήσεων τους] και της Κυπριακής Νομοθεσίας γενικότερα. Επιπλέον η προληπτική φύση του εξασκούμενου ελέγχου, σκοπό έχει να συμβάλει στην εξασφάλιση της ποιότητας και της μακροπρόθεσμης χημικής ασφάλειας των τροφίμων.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
(α) Προγράμματα Ελέγχου Συμμόρφωσης, Παρακολούθησης και Επιτήρησης
Στην αρχή κάθε χρόνου σχεδιάζονται κατάλληλα προγράμματα που βασίζονται σε γνωστά προηγούμενα προβλήματα, από πληροφορίες που παίρνονται από το Σύστημα Ταχείας Ενημέρωσης της Ευρώπης Ένωσης (RASFF) και από περιπτώσεις που εκπίπτουν από τη σχετική νομοθεσία, ανάλογα με την αύξηση της κατανάλωσης αγαθών από τους καταναλωτές και ειδικά από ευαίσθητες μονάδες πληθυσμού (παιδιά). Τα προγράμματα είναι όσον το δυνατό σχεδιασμένα για πρόληψη.
· Εθνικό πρόγραμμα ελέγχου για πρόληψη και έλεγχο των Αφλατοξινών/Mυκοτοξινών στα τρόφιμα. Λαμβάνονται δείγματα από κρίσιμα σημεία ελέγχου όπως εισαγωγή, αποθήκευση, επεξεργασία, αγορά κ.λ.π. Δείγματα στόχοι είναι οι ξηροί καρποί, ξηρά φρούτα, τα δημητριακά, τα μπαχαρικά, το γάλα και άλλα προϊόντα τους.
· Έλεγχος Συμμόρφωσης και Πρόγραμμα Παρακολούθησης για Βαρέα μέταλλα στα τρόφιμα:
- Pb και Cd και άλλα χημικά στοιχεία στα τρόφιμα εκτός των συμπληρωμάτων διατροφής
- Hg σε συκώτια, εντόσθια, μαλάκια, ψάρια, κρέας και γάλα
- As σε ψάρια, μαλάκια, γάλα και δημητριακά
- Sn σε εγκυτιωμένα τρόφιμα
- iAs σε ρύζι, ρυζογκοφρέττες και παιδικές τροφές που παρασκευάζονται με βάση το ρύζι
- I2 (Ιώδιο) σε φύκια, αλόφυτα και προϊόντα με βάση τα φύκια
· Έλεγχος Συμμόρφωσης και πρόγραμμα παρακολούθησης των Μυκοτοξινών (Β1, Β2, G1, G2, ολικών αφλατοξινών, ΟΤΑ, ΖΟΝ, DΟΝ, Fumonisins FB1, FB2, εργοταμινών, ενιατινών, κιτρινίνης, alternaria toxins) σε δημητριακά, ξηρούς καρπούς και προϊόντα τους με την πολυπολειμματική μέθοδο (Multimycotoxin method).
- Έλεγχος και πρόγραμμα παρακολούθησης των Φυτικών τοξινών [αλκαλοειδή τροπανίου, αλκαλοειδή πυρρολιζιδίνης, αλκαλοειδή οπίου, THC (Τετραυδροκανναβιδιόλη και άλλα καναβιοειδή)] κ.α σε ορισμένα είδη τροφίμων σε δημητριακά, σπόρους, βότανα, εκχυλίσματα βοτάνων, μέλι και προϊόντα τους με την πολυπολειμματική μέθοδο (Multimycotoxin method).
- Έλεγχος Συμμόρφωσης και πρόγραμμα παρακολούθησης των ρυπαντών επεξεργασίας τροφίμων (πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες, ακρυλαμίδιο, φουράνιο και αλκυλοφουράνια, 2-MCPD, 3 MCPD και εστέρες της γλυκιδόλης) με πολυπολειμματική μέθοδο (Multimycotoxin method).
· Εθνικό Πρόγραμμα Καταλοίπων για έλεγχο/ παρακολούθηση των τοξικών μέταλλων, μυκοτοξίνων (Αφλατοξίνη Μ1 στο γάλα και Αφλατοξίνη Β1 στο μέλι) και ωχρατοξίνηs Α στο μέλι και στο κρέας και ζωικά προϊόντα σύμφωνα τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 808/2021 και τα παραρτήματα της σχετικής Ευρωπαϊκής Οδηγίας 96/23/ΕΕ.
(β) ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΩΣ NRL/ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΝΕΓΡΑΣΙΕΣ/ΕΡΕΥΝΑ
Tο εργαστήριο έχει ορισθεί Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς (NRL) για τις Μυκοτοξίνες & Φυτικές τοξίνες στα τρόφιμα, Βαρέα Μέταλλα και Αζωτούχες ενώσεις σε τρόφιμα ζωικής και φυτικής προέλευσης και Ρυπαντές επεξεργασίας τροφίμων σύμφωνα με τις σχετικές απαιτήσεις του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2017/625.
(ί) Συμμετοχή σε Συμβούλια ΕΕ / Τεχνικές Επιτροπές ΕΕ / Δίκτυα – Scientific Network - EFSA
Το εργαστήριο συμμετέχει στα ετήσια Κοινοτικά workshop των Κοινοτικών εργαστηρίων Αναφοράς (EU-RLs) καθώς επίσης σε διεργαστηριακούς ελέγχους και σε ανάπτυξη νέων μεθόδων που οργανώνονται από τα Κοινοτικά Εργαστήρια Αναφοράς:
· WFSR- EURL-MP-Wageningen - Mycotoxins & Plant toxins in food and feed
· EURL-MN- DTU-Denmark- Heavy Metals and Nitrogenous compounds in food and feed
· EURL-PC-DTU - Denmark- Processing Contaminants in food
(ίί) Η Ανώτερη Χημικός , η Προϊστάμενη του Εργαστηρίου και οι αναλυτές /χημικοί συμμετέχουν στις τεχνικές Επιτροπές Εμπειρογνωμόνων της Ε.Ε, στα ετήσια Κοινοτικά Workshops των EURLs και στις συναντήσεις των Network της EFSA(European Food Safety Authority).
(iiί) Το εργαστήριο συμμετείχε και συμμετέχει στα πιο κάτω:
- EMTOX-Eπιδράσεις Κλιματικών Αλλαγών σε Αναδυόμενες Φυσικές Τοξίνες στην παραγωγή φυτών και θαλασσιών (2009-2011).
- Πιλοτικά προγράμματα σε τρόφιμα στόχους πχ πατάτες, σουβλάκια, καπνιστά παραδοσιακά αλλαντικά, δημητριακά, καφές, κρασί κ.α για προσδιορισμό της παρουσίας και των επιπέδων σε νιτρικά / νιτρώδη, πολυκικλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες , Pb, Cd και Hg, Αφλατοξίνες, Αφλατοξίνη Μ1, των μυκοτοξινών ΟΤΑ, ΖΕΑ, DΟΝ, Φουμονισίνες και άλλες μυκοτοξίνες.
- DiTECT (Digital TEChnologies as an enabler for a continuous transformation of food safety management systems) – Ψηφιακές τεχνολογίες ως μέσα συνεχούς μετασχηματισμού των συστημάτων διαχείρισης της ασφάλειας των τροφίμων (2020-2023)
- PARC (Partnership on the Assessment of Risks from Chemicals) – Integrative risk assessment activity mixtures (2022-2028)
(iv) Ανάπτυξη και επικύρωση μεθόδων στο τομέα της επιβάρυνσης τροφίμων μυκοτοξινών, φυτικών τοξινών, βαρέων μετάλλων και άλλων ρυπαντών των τροφίμων, π.χ:
Συμμετοχή στον καθορισμό προτύπων μέσα στα πλαίσια των δραστηριοτήτων των Τεχνικών Επιτροπών Εμπειρογνωμόνων της Ε.Ε. CEN (SM & T programme of E.C.) για την ανάπτυξη και επικύρωση επίσημης μεθόδου για προσδιορισμό και σε άλλες νέες μυκοτοξίνες και φυτικές τοξίνες π.χ. Alternaria toxins, Ergot Alkaloids, αλκαλοειδή τροπανίου, αλκαλοειδή οπίου, κανναβιοειδή καθώς και σε ρυπαντές επεξεργασίας τροφίμων π.χ φουρανίου και αλκυλοφουρανίων, ακρυλαμιδίου, εστέρες λιπαρών οξέων με 3-MCPD και εστέρες της γλυκιδόλης στα τρόφιμα.
Συμμετοχή σε δοκιμές συνεργασίας για τις μελλοντικές νομοθεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον έλεγχο νέων και άλλων ρυπαντών γενικότερα.
Tα δεδομένα των πιο πάνω προγραμμάτων / δραστηριοτήτων έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή περιοδικά (JOAC International, Food Additives and Contaminants κλπ) ή σε πρακτικά Διεθνών ή Τοπικών Συμποσίων (FAO/WHO, UNEP, IUPAC κλπ).
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ
Το Εργαστήριο παρέχει τεχνική υποστήριξη:
- στο Συμβούλιο Τροφίμων, για την εναρμόνιση με το Acquis Communautaire
- στα Συμβούλια της ΕFSA με την συμμετοχή της Ανώτερης Χημικού και της προϊσταμένης του εργαστηρίου
- στο Σ.Α.Τ (Συμβούλιο Ασφάλειας Τροφίμων της Κύπρου) με την συμμετοχή της Ανώτερης Χημικού
- σε ad-hoc επιτροπές της Κύπρου που αφορούν την εκτίμηση του κινδύνου από διάφορες ουσίες, ρυπαντές που επιμολύνουν τα τρόφιμα με την συμμετοχή του προσωπικού του εργαστηρίου
- για την ανάπτυξη και εφαρμογή του Improrisk model(προσδιοριστικό μοντέλο εκτίμησης κινδύνου για ρυπαντές τροφίμων), καθώς και την χρήση άλλων εργαλείων εκτίμησης κινδύνου όσο αφορά την χημική ασφάλεια των τροφίμων με την συμμετοχή του προσωπικού του εργαστηρίου.
Διαπιστευμένο σύμφωνα με το ISO/IEC 17025:2017. Οι διαπιστευμένες μέθοδοι του εργαστηρίου καθώς και τα πεδία εφαρμογής μπορούν να αναζητηθούν από την ιστοσελίδα του ΚΟΠΠ (Διαπιστευμένοι Φορείς., Εργαστήρια του Γενικού Χημείου του Κράτους της Κύπρου).
*Επεξήγηση:
|  | |
|
| | | |
 | Τρόφιμα | | |
 | Περιβάλλον | | |
 | Φάρμακα | | |
 | Καλλυντικά | | |
 | Δικανική Χημεία | | |
 | Βιομηχανικά Προϊόντα | | |
 | Διαπιστευμένο | | |
| | | |
| | | |
Πίσω στην προηγούμενη σελίδα